ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းဆုိတာ

ဒီေန႔ေခတ္မွာ ေခါင္းေဆာင္မႈ (Leadership) နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တခုတ္တရ ေလ့လာၾက၊ ေဆြးေႏြးလာၾကတာ အေၾကာင္းမဲ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထူးထူးၿခားၿခား ေအာင္ၿမင္ခဲ့တဲ့၊ ေအာင္ၿမင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေတြအားလံုးလုိုလိုမွာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ ရွိေနတာကိုၾကည္႔ရင္ ေခါင္းေဆာင္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးသလဲဆုိတာကို သိႏုိင္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အေသြးေတြကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူငယ္ေတြ အတုယူႏုိင္ၾကဖုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။
L = Loyalty (သစၥာရွိၿခင္း)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ ၿမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းတဲ့ေနရာမွာ အင္မတန္ လက္ေတြ႔က်တဲ့သူပါ။ မဟာဗ်ဴဟာအရ ဂ်ပန္နဲ႔ ေပါင္းၿပီး အဂၤလိပ္ကို တုိက္ထုတ္သလို၊ ဂ်ပန္ေတြရဲ႔သရုပ္မွန္ ေပၚလာတဲ့အခါမွာလည္း အဂၤလိပ္နဲ႔ေပါင္းၿပီး ဂ်ပန္ကို တုိက္ထုတ္ၿပန္ပါတယ္။ ရုတ္တရက္ၾကည္႔ရင္ အေၿခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး ဘက္ေၿပာင္းတတ္သူအၿဖစ္ ေ၀ဖန္ခ်င္စရာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က အဂၤလိပ္ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ပန္ေတြကို ၿမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဆီ သြားတဲ့လမ္းအတြက္ အသံုးၿပဳရမယ့္ ယာဥ္တစ္ခုလိုပဲ သေဘာထားခဲ့ၿပီး တကယ္တမ္း သူသစၥာရွိတာက ႏုိင္ငံအေပၚ၊ ၿပည္သူေတြအေပၚမွာသာ ၿဖစ္ပါတယ္။ သစၥာရွိတာေကာင္းေပမယ့္ သစၥာထားရမယ့္သူ မွားယြင္းေနရင္လည္း အဆင္မေၿပႏုိင္ပါဘူး။
E = Enthusiasm (စိတ္အားထက္သန္မႈရွိၿခင္း)
ညွိဳ႔အားၿပင္းေခါင္းေဆာင္ (Charismatic Leader) တုိင္းလိုလုိမွာ ရွိတတ္တာက ‘စိတ္အားထက္သန္မႈ’ပါပဲ။ အဲဒီစိတ္က သူတုိ႔ကို ေခါင္းေဆာင္ေနရာအထိ တြန္းပို႔ေပးခဲ့တာ ၿဖစ္သလုိ၊ ေနာက္လိုက္ေတြရဲ႔ စိတ္ႏွလံုးကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းႏုိင္တာဟာလည္း အဲဒီစိတ္ဓါတ္ၿပင္းၿပမႈေၾကာင့္ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ငယ္ဘ၀ကို ၿပန္ၾကည္႔လုိက္ရင္ လူမႈဆက္ဆံေရးညံ႔ဖ်င္းသူအၿဖစ္ ပံုေဖာ္ခံရတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ေခၚရင္လည္း ၾကားခ်င္မွ ၾကားသတဲ့၊ သူမ်ားေၿပာေနတုန္းလည္း နားမေထာင္ဘဲ ေတြးခ်င္ရာ ေတြးေနတတ္သတဲ့။ လမ္းမွာ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ေတြ႔ရင္ေတာင္ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္မွ ႏႈတ္ဆက္သြားသတဲ့။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရဖုိ႔ ဆုိတဲ့စိတ္ကပဲ ၾကီးစုိးေနခဲ့လို႔ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္လည္း သူ႔မွာလိုေနတာမွန္သမွ် အကုန္ၿဖည္႔တင္းခဲ့တယ္။ အေဟာအေၿပာစြမ္းရည္အတြက္ ေဟာေၿပာပံုကုိယ္ေနဟန္ထား၊ လက္အမူအရာေတြ ေလ့က်င့္ခဲ့တယ္၊ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အဂၤလိပ္မိန္႔ခြန္းေတြဆုိ အလြတ္နီးပါးရေအာင္ က်က္ထားတယ္။ သူတုိ႔ဆီက လြတ္လပ္ေရးကို ရခ်င္ရင္ သူတို႔စာ(အဂၤလိပ္စာ)ကို သင္ထားမွရမယ္ဆုိၿပီး အဂၤလိပ္ေတြကိုယ္တုိင္ေတာင္ အထင္ၾကီးေလးစားရတဲ့အထိ ထူးခၽြန္ခဲ့တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ ေမြးရာပါေခါင္းေဆာင္ ဆုိတာထက္ စိတ္ဓါတ္ၿပင္းၿပမႈေၾကာင့္ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေလ့က်င့္တည္ေဆာက္ရင္း ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္လာခဲ့သူသာ ၿဖစ္ပါတယ္။
A = Attitude (ခံယူခ်က္မွန္ကန္ၿခင္း)
တုိင္းတစ္ပါးသား အုပ္ခ်ဳပ္ခံဘ၀က ဆိုးလိုက္တာဆုိၿပီး ညည္းညဴသူေတြ ရွိခဲ့သလို၊ ဒီအေၿခအေနကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ကုိယ့္တုိင္းသူၿပည္သားအခ်င္းခ်င္း ဂုတ္ေသြးစုတ္ အၿမတ္ထုတ္ခဲ့သူေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုအေၿခအေနကပဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔လို သူရဲေကာင္းေတြကိုလည္း ေမြးဖြါးေပးခဲ့ၿပန္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ခံယူခ်က္မွန္ကနု္မႈေၾကာင့္ပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ဘယ္လုိအခက္အခဲပဲေတြ႔ေတြ႔ ယိမ္းယိုင္မသြားတဲ့စိတ္ဓါတ္က ေနာက္လုိက္ေတြကုိတင္မက တစ္တုိင္းၿပည္လံုးက ၿပည္သူေတြကိုပါ ကူးစက္ၿပီး စိတ္ဓါတ္တက္ၾကြေစခဲ့ပါတယ္။
D = Discipline (စည္းကမ္းရွိၿခင္း)
ကၽြန္ေတာ္နားလည္တဲ့ စည္းကမ္းဆုိတာ “လုပ္ရမယ့္အလုပ္မ်ားကို လုပ္ၿခင္း”နဲ႔ “မလုပ္ရမယ့္အလုပ္မ်ားကို ေရွာင္ၿခင္း”တို႔ၿဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ အေထြအထူး ထပ္မေၿပာလုိေတာ့ပါဘူး။ မလုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြကို ေရွာင္ႏုိင္ၿခင္းအပိုင္းမွာေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဟာ အင္မတန္ အတုယူစရာ ေကာင္းတဲ့သူ ၿဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးကို တုိက္ယူေနရတဲ့ ကာလမွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္အၿဖစ္ ပီပီၿပင္ၿပင္ ဦးေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သလို၊ ႏိုင္ငံေရးသမားဘ၀ကို ခံယူလိုက္တဲ့အခါမွာလည္း ႏုိင္ငံေရးသမားပီသခဲ့သူ ၿဖစ္ပါတယ္။ မတူကြဲၿပားတဲ့ တာ၀န္ႏွစ္ခုကို မေရာယွက္ခဲ့သလို မယူသင့္တဲ့ ခံစားခြင့္ေတြကိုလည္း လံုး၀မယူခဲ့ပါဘူး။
E = Example (စံနမူနာၿပ ၿဖစ္ၿခင္း)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ တုိင္းၿပဳၿပည္ၿပဳေခါင္းေဆာင္ ၿဖစ္လာခဲ့တာဟာ လက္နက္န႔ဲ၊ ရာထူးနဲ႔ၿခိမ္းေၿခာက္ၿပီး ေနရာရလာခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ “ေခါင္းေဆာင္မႈအား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို မည္သူကမွ် ေပးအပ္သည္မဟုတ္ဘဲ သူ႔ဘာသာ ရေအာင္ လုပ္ယူရၿခင္း” ဆိုၿပီး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းေရးခဲ့ဖူးသလိုပဲ၊ ရာထူးေနရာက ေပးလိုက္တဲ့ ပါ၀ါထက္ ကုိယ့္အရည္အေသြးၿပည္႔၀မႈေၾကာင့္ ရလာတဲ့ Personal power နဲ႔ တုိင္းၿပည္ကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့သူပါ။
အၾကမ္းခံႏုိင္ၿခင္း၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ၿမင့္မားၿခင္း၊ ရုိးသားၿခင္း၊ ပညာရည္ၿပည္႔၀ၿခင္း၊ အေၿမာ္အၿမင္ၾကီးၿခင္း၊ ခံယူခ်က္မွန္ကန္ၿခင္း၊ ေနာက္လုိက္ရဲေဘာ္ေတြကို ငဲ့ညွာတတ္ၿခင္း၊ ဘယ္အပုိင္းကုိပဲၾကည္႔ၾကည္႔၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဟာ ေရွ႔ေဆာင္လမ္းၿပ ၿဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
R = Respect (ေလးစားမႈရွိၿခင္း)
ဗိုလ္တာရာ ေရးခဲ့ဖူးတာေလးလည္း ဖတ္ရပါတယ္၊ တစ္ခါက သူတို႔ေတြ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကို သြားကန္ေတာ့ၾကတဲ့အခါ ပိုးလံုခ်ည္ေတြ၀တ္လာတာကိုလည္း ၿမင္ေရာ “ရဲေဘာ္ေလးေတြမွာေတာ့ ယူနီေဖာင္းအစုတ္စုတ္၊ မင္းတုိ႔က်ေတာ့ ပိုးလံုခ်ည္တစ္ေၿပာင္ေၿပာင္၊ သူတုိ႔စိတ္ထဲ ဘယ္လိုေနၾကမလဲ စဥ္းစားၾကည္႔စမ္း” ဆုိၿပီး အခန္းထဲက သူ႔ယူနီေဖာင္းေတြ ယူ၀တ္ေစၿပီးမွ ကန္ေတာ့ခံခဲ့ပါတယ္။ ၿပန္ေတာ့ေတာင္ အဲဒီအ၀တ္အစားေတြ မလဲေစဘဲ ဒီအတုိင္းပဲ ၿပန္ေစပါသတဲ့။ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မေၿပာနဲ႔၊ ကိုယ့္လက္ေအာက္ရဲေဘာ္ေတြအေပၚေတာင္ ေလးစားမႈထားတတ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔စိတ္ကုိ ဒီၿဖစ္ရပ္ေလးကေန ေတြ႔ႏိုင္မွာပါ။
S = Scholarliness (ပညာၿပည္႔၀ၿခင္း)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ အရည္အခ်င္းကို ထင္ဟပ္ေစတဲ့ အၿဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခု စိတ္ထဲစြဲေနမိပါတယ္။ တစ္ခါက ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂုိဏ္းရဲ႔ အမႈေဆာင္အစည္းအေ၀းမွာ ၀ါဒစည္းမ်ဥ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေရးဆြဲဖို႔ အဖြဲ႔ငယ္တစ္ခု ဖြဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီစည္းမ်ဥ္းကို ဘယ္ေန႔တင္ၿပႏုိင္မလဲလုိ႔ အမႈေဆာင္ေတြက ေမးတဲ့အခါ ဥကၠဌၿဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာဗေမာ္က တနဂၤေႏြႏွစ္ပတ္အတြင္း တင္ၿပပါမယ္လို႔ ၿပန္ေၿဖပါတယ္။ အဲဒီအခါ အတြင္းေရးမွဴးအၿဖစ္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “ဒီေလာက္အလုပ္ကေလးကို ဒီေလာက္အခ်ိန္ယူလုပ္ေနရင္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးၾကီးသာဆုိရင္ ဆယ္ႏွစ္နဲ႔ၿပီးႏုိင္ပါေတာ့မလား” လုိ႔ေၿပာၿပီး ၂နာရီအတြင္း အၿပီးေရးကာ တင္ၿပႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူ အဂၤလိပ္လုိေရးထားတဲ့ အဲဒီမူၾကမ္းမွာ စကားလံုးအနည္းငယ္ပဲ ၿပင္စရာလိုခဲ့ပါသတဲ့။
“ႏုိင္ငံေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ေခါင္းေဆာင္လုပ္တဲ့သူဟာ ေနာက္လုိက္ေတြထက္ပိုၿပီး အၿမင္က်ယ္ရတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဟုိလူေၿပာဟုတ္ႏုိးႏုိး ဒီလူေၿပာဟုတ္ႏုိးႏုိး ေယာင္ခ်ာခ်ာလုပ္ေနရင္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မဟုတ္ဘူး” ဆုိတဲ့စကားအတုိင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔အၿမင္ေတြဟာ အင္မတန္ေခတ္မီခဲ့တယ္ဆုိတာ သတိထားမိၾကမွာပါ။ စာအလြန္ဖတ္ၿခင္း၊ စာဖတ္နာၿခင္းေတြရဲ႔ အသီးအပြင့္ေတြလုိ႔ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။
H = Honesty (ရုိးသားမႈ)
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆုိတဲ့အသံၾကားလုိက္တာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္ထဲေပၚလာတာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ရုိးဂုဏ္ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္ နည္းနည္းေလးမွ အလြဲသံုးစားမလုပ္ခဲ့ဖူးသူပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္တို႔ဆံုးၿပီး (၁၀)ရက္အၾကာ လႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိတင္သြင္းေတာ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ေၿပာခဲ့ဖူးတယ္။
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနရာမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မဟုတ္ဘဲ တၿခားက ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္မထိန္းႏုိင္တဲ့ လူစားမ်ိဳး၊ ေလာဘၾကီးတဲ့လူစားမ်ိဳး၊ အဲဒီလိုလူစားမ်ိဳး တစ္ေယာက္ရွိေနမယ္ဆုိရင္ ဂ်ပန္ေခတ္တုန္းက တစ္သက္မဟုတ္ဘူး၊ ဆယ္သက္မကုန္ေအာင္ ပစၥည္းေတြ စုႏုိင္တယ္”
ေၿမၿပန္႔နဲ႔ေတာင္တန္းေဒသေတြကုိ စုစည္းႏုိင္ခဲ့၊ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့၊ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႔ ယံုၾကည္မႈကို ရယူႏုိင္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ အဲဒီရုိးသားမႈက အင္မတန္အေရးပါခဲ့ပါတယ္။
I = Integrity (ေၿဖာင့္မတ္ၿခင္း)
အေတြး(ခံယူခ်က္)၊ အေၿပာနဲ႔အလုပ္ ဒီ(၃)ခု တူညီေနတာမ်ိဳးကို ေၿဖာင့္မတ္သူအၿဖစ္ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရးရေစ့ရမယ္ ဆုိတဲ့ကတိမ်ိဳး ေပးၿပီး တကယ္လည္း ၿဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပခဲ့သူပါ။
P = Pride (ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖုိးထားၿခင္း)
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ငါတို႔အလုပ္က ဘယ္လုိၾကီးၿမတ္တယ္၊ ငါတုိ႔က လြတ္လပ္ေရးကို ဘယ္လုိယူေပးမွာ ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ဘယ္တုန္းကမွ မေၿပာခဲ့ဖူးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာေတာ့ သူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခုိက္ေစမယ့္အလုပ္မ်ိဳး အနည္းအက်ဥ္းေတာင္ မလုပ္ခဲ့ဖူးတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာဆုိတာ အေၿပာနဲ႔တည္ေဆာက္လုိ႔ မရသလို၊ သူမ်ားကလည္း သတ္မွတ္ေပးလုိ႔ မရပါဘူး၊ ကုိယ့္လုပ္ရပ္၊ ကုိယ့္အေတြးအၾကံေတြနဲ႔ပဲ တည္ေဆာက္လို႔ရႏုိင္တာ ၿဖစ္လုိ႔ပါပဲ။
ေဒါက္တာၿဖိဳးသီဟ