ပညာဆီ အေရာက္လွမ္းၾကမယ္

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူငယ္ေတြမွာ အေတြ႔ရမ်ားဆံုး ၿပႆနာတစ္ခုက ဘာလဲဆုိရင္ ကုိယ့္ကုိကုိယ္မသိၿခင္းပါပဲ။ ကုိယ္ဘာ၀ါသနာပါမွန္း မသိဘူး၊ ကုိယ့္မွာ ဘာအားသာခ်က္ေတြ ဘာအရည္အခ်င္းေတြ ရွိေနတယ္ ဆုိတာ မသိဘူး၊ ကုိယ့္ဘ၀မွာ ဘာၿဖစ္ခ်င္လို႔ ၿဖစ္ခ်င္မွန္းလည္း မသိၾကဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြဟာ အလံုပိတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုေအာက္မွာ ၾကီးၿပင္းခဲ့ၾကရတယ္။ အစမ္းသပ္ခံပညာေရးစနစ္ေတြၾကားထဲမွာ ဒါသင္ ဒါက်က္ ဒါေမး ဒါေၿဖ ပံုစံနဲ႔ ပညာဆုိတာၾကီးကုိ သင္ၾကားခဲ့ၾကရတယ္။ တစ္ဖက္သတ္ သင္ေပးလုိက္တဲ့ Teaching ပဲ ရွိတယ္၊ အသိပညာ တကယ္ရေစႏုိင္တဲ့ Thinking ဆုိတာ မရွိဘူး။ Discussion မရွိဘူး၊ Brainstorming မရွိဘူး။ ပညာ ဆုိတာ စာေမးပြဲမွာ အမွတ္မ်ားမ်ား ရဖို႔ပဲလို႔ နားလည္ခဲ့ၾကတယ္။
ႏုိင္ငံကတင္ အလံုပိတ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ မိဘေတြကလည္း အလံုပိတ္တယ္၊ ဆရာေတြကလည္း အလံုပိတ္တယ္၊ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အၿပင္စာဖတ္ေနရင္၊ အားကစားလုပ္ေနရင္ အဲဒါဟာ ေက်ာင္းစာထိခုိက္္ဖို႔ လမ္းစပဲ လုိ႔ ၿမင္ၿပီး တားၾကဆီးၾက ပိတ္ပင္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ပညာေတာ္ မေတာ္ကို Report card ထဲက အမွတ္နဲ႔ပဲ တုိင္းတာၾကတယ္။ ဆယ္တန္းေရာက္ေနတဲ့ သားသမီးအတြက္ မိဘရဲ႔ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ အမွတ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေအာင္ၿပီး ေဆးေက်ာင္းတက္ခြင့္ရဖုိ႔ကလြဲရင္ တၿခားမရွိဘူး။ ရွိၿပီးသားလမ္းကုိပဲ သက္သက္သာသာ သြားေစခ်င္တယ္၊ လမ္းအသစ္ေဖါက္တာကို အားမေပးဘူး။ တကယ္ေတာ့ Educate ဆိုတဲ့ စကားလံုးက လက္တင္စကားၿဖစ္တဲ့ Educo ကေန လာတာပါ၊ To educe, to draw out, to develop from within လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ မီးခဲၿပာဖံုးၿဖစ္ေနတဲ့ အရည္အေသြးေတြကို အေရာင္တင္ေပးၿခင္း၊ ေဖာ္ထုတ္ေပးၿခင္းကသာ ပညာေရးပါ။ မိဘအလုိက် ပံုသြင္းၿခင္းကို education လို႔ ေခၚတာ မဟုတ္ပါဘူး။
အဲလို အလံုပိတ္ခံထားရတဲ့အတြက္ အၿပင္မွာ ဘာေတြၿဖစ္ေနလဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မသိဘူး။ အၿမင္မက်ယ္ဘူး၊ အသိမၾကြယ္ဘူး။ ဆယ္တန္းကို ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္ ေအာင္ၿမင္လာတဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကို ဘ၀မွာ ဘာၿဖစ္ဖုိ႔ ရည္မွန္းထားလဲလို႔ ေမးၾကည္႔လုိက္ရင္ အားလံုးနီးပါးက ေအာင္ၿမင္တဲ့ ဆရာ၀န္ၾကီးတစ္ေယာက္ ၿဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္ ဆုိတာခ်ည္းပဲ။ သိပံၸပညာရွင္ ၿဖစ္ခ်င္တယ္တုိ႔၊ ဒါရုိက္တာ၊ Web developer ၿဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားမယ္ တုိ႔၊ Internaional Relation ဆက္တက္မယ္တုိ႔ ေၿဖတာမ်ိဳးေတြက မၾကားဖူးသေလာက္ပဲ။ ဆရာ၀န္လုပ္ဖုိ႔ တကယ္၀ါသနာပါတာလည္း ၿဖစ္ရင္ၿဖစ္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး အမွတ္ေကာင္းရင္ ဒါပဲ တက္စရာရွိတယ္ဆုိတဲ့ ပံုစံခြက္ထဲမွာ ေနေနရတာေၾကာင့္လည္း ပါမယ္။ ေၿပာရရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူငယ္ေတြဟာ အိပ္မက္ၾကီးၾကီး မမက္ရဲၾကဘူး၊ မက္လည္း မမက္တတ္ၾကဘူး၊ မက္ရဲေလာက္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာလည္း ရွိမေနၾကဘူး။ ဥပမာဆုိပါေတာ့၊ လူငယ္တစ္ေယာက္က ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ Political Science ကို အရမ္း၀ါသနာပါတယ္၊ ဒါကိုသာ ေလ့လာေနရရင္ ထမင္းေမ့ဟင္းေမ့ပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ဒီအလုပ္ကို ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္အေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔အတြက္က်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စြန္႔စားရသလုိ ၿဖစ္ေနတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အလုပ္အကုိင္ မေပါဘူး၊ ေစ်းကြက္မရွိဘူး။ အဲ့ဒီမွာတင္ ပိုက္ဆံရဖုိ႔သက္သက္အတြက္ သူစိတ္မ၀င္စားတဲ့ အလုပ္တစ္ခုကို ၀င္လုပ္ရေတာ့တယ္၊ စိတ္၀င္စားမႈ၊ အလုပ္အေပၚ ခ်စ္ၿမတ္ႏုိ္းမႈ မရွိတဲ့အခါ သူ႔ရဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာ သာမန္ထက္ မပိုဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ သူလုပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း၊ အသိုင္းအ၀ုိင္းကလည္း တုိးတက္မႈ မရွိေတာ့ဘူး၊ ၾကာေတာ့ စိတ္ဓါတ္က်လာတယ္၊ မေပ်ာ္ေတာ့ဘူး၊ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီအလုပ္ကို စြန္႔ၿပီး ေနာက္တစ္ခုကုိ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေၿပာင္းလိုက္ဖို႔လည္း သတၱိက မရွိဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္က အားမေပးဘူး။ ဒါနဲ႔႔ပဲ သံသရာက လည္ေနတယ္၊ ေနာက္ဆံုးခ်ဳပ္လုိက္ေတာ့ သူမတုိးတက္ဘူး၊ သူ႔အဖြဲ႔မတုိးတက္ဘူး၊ အဲ့လုိလူငယ္ေတြ ေပါင္းစည္းထားတဲ့ တုိင္းၿပည္ရဲ႔ အနာဂတ္ကလည္း မတုိးတက္ေတာ့ဘူး။
စတိဗ္ေဂ်ာ့ကိုေတာ့ အားလံုးသိၿပီးၿဖစ္မွာပါ။ လူေသေပမဲ့ နာမည္မေသတဲ့ ပညာရွင္ေတြထဲက တစ္ေယာက္ေပါ့။ သူ႔ငယ္ဘ၀က ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းသလို၊ အတုယူဖုိ႔လည္း ေကာင္းပါတယ္။ သူ႔အေမက ေကာလိပ္ေက်ာင္းသူ၊ အိမ္ေထာင္မၿပဳဘဲနဲ႔ သူ႔ကိုေမြးတယ္၊ သူ႔သားကို တကၠသိုလ္ ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေပးပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးတဲ့ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ဆီကို ေမြးစားဖုိ႔ ေပးခဲ့တယ္။ သူတုိ႔ကတိအတုိင္း စတိဗ္ေဂ်ာ့ဟာ ေကာလိပ္ေက်ာင္းကုိ တက္ခြင့္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကိုယ္သူ ပိုက္ဆံေတြ အလဟႆ ၿဖဳန္းေနမိၿပီ ထင္တာရယ္၊ ေမြးစားမိဘေတြကို သနားလာတာရယ္ေၾကာင့္ ေကာလိပ္ေရာက္ၿပီး ၆လအၾကာမွာတင္ ေက်ာင္းကထြက္လိုက္တယ္။ ေက်ာင္းကလည္း ထြက္ၿပီးေရာ သူ စိတ္မ၀င္စားတဲ့ အလုပ္ဆုိ ဘာတစ္ခုမွ မလုပ္ေတာ့ဘဲ၊ သူတက္ခ်င္တဲ့ သူတကယ္စိတ္၀င္စားတဲ့ အတန္းေတြကိုခ်ည္း လုိက္တက္ေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီထဲက သင္တန္းတစ္ခုက Calligraphy လို႔ ေခၚတဲ့ စာလံုးအလွေရးနည္းသင္တန္း။ သူ႔ဘ၀ေရွ႔ေရးအတြက္ရယ္လုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး တက္ခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ စိတ္၀င္စားလုိ႔ တက္ခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီလုိ ဘာရယ္မဟုတ္ တက္မိခဲ့တဲ့ သင္တန္းက သူေနာင္တစ္ခ်ိန္ မကၠင္းေတာ့ရွ္ ကြန္ပ်ဴတာအတြက္ ဒီဇိုင္းလုပ္တဲ့အခါ အရမ္းအသံုးက်သြားတယ္။ အဲ့ဒီလုိနဲ႔ လွပတဲ့စာလံုးေတြေရးႏုိင္တဲ့ ပထမဆံုးကြန္ပ်ဴတာရယ္လုိ႔ ေပၚလာပါေတာ့တယ္။ စတိဗ္ေဂ်ာ့ရဲ႔ ေအာင္ၿမင္မႈေတြထဲက မွတ္တိုင္တစ္ခုလည္း ၿဖစ္သြားခဲ့တယ္။
စတိဗ္ေဂ်ာ့က သူ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြက တစ္ဆင့္ ေၿပာၿပသြားပါတယ္
ဘ၀ဆုိတာ အမွတ္စက္မ်ားကို ဆက္ၿခင္းပဲတဲ့။ အမွတ္စက္ဆုိတာကေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ခဲ့တာေတြေရာ ဘာရယ္မဟုတ္ ေတာင္လုပ္ေၿမာက္လုပ္ လုပ္မိတာေတြေရာ ပါတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုရွိတာက အဲ့ဒီအမွတ္စက္ေတြက ေရွ႔ကိုမွန္းၿပီး ဆက္လုိ႔ မရဘူး၊ ေနာက္ၿပန္ၾကည္႔ၿပီးမွသာ ဆက္လုိ႔ရပါတယ္။
ၿဖစ္ခ်င္တာနဲ႔ ၿဖစ္ေနတာ တစ္ထပ္တည္း က်ဖို႔ မေၿပာနဲ႔၊ ၿပဒါးတစ္လမ္း သံတစ္လမ္းေတာင္ ၿဖစ္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့သူေတြ၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ဘာၿဖစ္ခ်င္မွန္းကို မသိပါဘူးဆိုတဲ့သူေတြအတြက္ စတိဗ္ေဂ်ာ့ရဲ႔ ဘ၀ရွာပံုေတာ္ၿဖစ္စဥ္ေလးက အတုယူစရာေကာင္းပါတယ္။ လမ္းေပ်ာက္ေနတယ္လို႔ ညည္းေနမဲ့အစား ၾကိဳးစားၿပီး ဆက္လွ်ာက္ၾကည္႔လုိက္တာက ေတြ႔ႏုိင္ေခ် ပိုမ်ားတာေပါ့။ စိတ္ညစ္ၿပီး ထုိင္မေနဘဲန႔ဲသာ ဆက္ေလွ်ာက္ေန။ ကုိယ္တကယ္ေလွ်ာက္ခ်င္တဲ့ လမ္းကုိ တစ္ေန႔ ေတြ႔လာလိမ့္မယ္။ ကုိယ့္ရဲ႔ အားသာခ်က္ေတြကို ၿမင္လာလိမ့္မယ္။ ကုိယ့္ကိုကိုယ္ရွာေတြ႔လာပါလိမ့္မယ္။
ၾကီးက်ယ္တဲ့အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ တစ္ခုတည္းေသာ လုိအပ္ခ်က္က အဲ့ဒီအလုပ္ကို ကုိယ္တကယ္ၿမတ္ႏုိးဖုိ႔ပါပဲ တဲ့။ အဲဒီလို ကိုယ္တကယ္စံုမက္တဲ့အလုပ္ကို မေတြ႔မခ်င္း ရွာရပါမယ္၊ သတၱိရွိရပါမယ္၊ အေၿပာင္းအလဲကို ၿမတ္ႏုိးရမယ္၊ စြန္႔စားသင့္ရင္ စြန္႔စားရဲရမယ္။ ေၿပာရရင္ စာမ်ားမ်ားဖတ္ အလုပ္မ်ားမ်ားလုပ္ၿပီး မ်ားမ်ားေတြး မ်ားမ်ားသင္ယူၾကရပါမယ္။ ဘ၀ဆုိတာ အမွတ္စက္ေလးေတြကို ေနာက္ၿပန္ဆက္ၿပီး ပံုေဖာ္ယူရတာဆိုေတာ့ ဆက္စရာ အမွတ္စက္ေလးေတြ မ်ားေလေလ၊ ပံုေဖာ္လုိ႔ ရလာတဲ့ ဘ၀ကလည္း လွပေလေလပဲေပါ့။
လူတစ္ေယာက္ ေအာင္ၿမင္ဖုိ႔အတြက္ သူကုိယ္တုိင္ရဲ႔ အရည္အခ်င္း အေရးၾကီးသလုိ၊ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႔ ပံ့ပိုးမႈကုိလည္း ေမ့ထားလို႔ မရပါဘူး။ ကမာၻေက်ာ္သူေဌးၾကီး ဘီလ္ဂိတ္စ္သာ ၿမန္မာၿပည္မွာ ေမြးဖြါးၾကီးၿပင္းခဲ့ရမယ္ဆုိရင္ သူ ဒီေန႔လို အေနအထားမ်ိဳး ၿဖစ္ေနဖို႔ တကယ္မလြယ္ပါဘူး။ အေမရိကန္လို ႏုိင္ငံမ်ိဳး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံမ်ိဳးမွာ ေမြးဖါြးၾကီးၿပင္းလာရတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္နဲ႔ ၿမန္မာၿပည္က လူငယ္တစ္ေယာက္ အၿမင္ခ်င္း၊ ခံယူခ်က္ခ်င္း၊ အေတြ႔အၾကံဳ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈခ်င္း တူႏုိင္ပါ့မလား။ ေ၀းေ၀းမၾကည္႕ပါနဲ႔ဦး၊ အင္တာနက္ သံုးတာကိုပဲ ၾကည္႕၊ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြမွာ အင္တာနက္ (၁)နာရီ သံုးလို႔ ရလာတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ပမာဏကို ရဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြက (၃)နာရီေလာက္ အခ်ိန္ေပးၾကရတယ္။ အဂၤလန္မွာ လူလာၿဖစ္တဲ့သူနဲ႔ ၿမန္မာၿပည္မွာ လူလာၿဖစ္တဲ့သူ ဘယ္သူက ကမာၻေက်ာ္ ေဘာလံုးသမားၿဖစ္ဖုိ႔ ပိုလြယ္ကူမလဲ။ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ရွိေနတဲ့ ကမာၻ႕အဆင့္အတန္းမီ အရည္အေသြးေတြ ဆိုတာမွာလည္း သူကိုယ္တိုင္ရဲ႔ ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈ၊ သတၱိ၊ စိတ္ပိုင္းၿဖတ္မႈေတြအၿပင္ ႏုိင္ငံၿခားမွာ ၾကီးၿပင္းခဲ့တာ၊ တကၠသိုလ္တက္ခဲ့ရတာ၊ ကာလအတန္ၾကာ ေနထိုင္အေၿခခ်ခဲ့ဖူးတာ၊ ဒါေတြကိုလည္း ေမ့ထားလို႔ေတာ့ မရဘူး။ ေနာက္ဆံုးကုန္ကုန္ေၿပာရရင္ ရန္ကုန္မွာေနတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္နဲ႔ နယ္က လူငယ္တစ္ေယာက္ေတာင္ ပညာေရးအခြင့္အလမ္းခ်င္း တူမေနၾကပါဘူး။
ဒါၿဖင့္ စဥ္းစားစရာ ၿဖစ္လာတယ္၊ လူဆိုတာ မိမိကိုယ္သာ ကိုးကြယ္ရာ၏ လို႔ေတာင္ ဘုရားေဟာ ရွိေသးတယ္မဟုတ္လား၊ လူက အဓိကပဲေလ၊ ဒီလုိေတြ ပတ္၀န္းက်င္ကို လုိက္လက္ညိွဳးထိုးေနလို႔ ဘယ္ၿဖစ္မလဲ။ ေနာက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ အေဖ၊ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းက နတ္ေမာက္ကေလ၊ ဘယ္ႏုိင္ငံၿခားမွာမွလည္း မေမြးဘူး၊ ၾကီးလည္းမၾကီးၿပင္းဘူး၊ သူဆိုလည္း ေတာ္လိုက္တာမွ ေၿပာမေနနဲ႔၊ ေနာက္ ဖ်ာပံုက ဆရာေဇာ္ဂ်ီတို႔၊ ပန္းတေနာ္က ဦးသန္႔တုိ႔ဆိုရင္ေရာ။
ဟုတ္ပါတယ္၊ ဒါေတြ ေၿပာေနတာ ဘုရားေဟာကို ဆန္႔က်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေအာင္ၿမင္ဖို႔အတြက္ ေနရာတကာ အေထာက္အပံ့ရွာ၊ အမွီရွာခုိင္းေနတာလည္း မဟုတ္သလို၊ စိတ္ဓါတ္က်ဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး၊ ေတာမွာ ေမြးတုိင္း မေအာင္ၿမင္ႏုိင္ေတာ့ဘူးလို႔ ေၿပာေနတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းတို႔လုိ ေတာၿမိဳ႔ေလးေတြကေန ကမာၻေက်ာ္သြားတဲ့သူေတြ ကမာၻမွာေရာ ၿမန္မာမွာပါ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုမေမ့ဖုိ႔လိုတာက အဲဒီပုဂၢိဳလ္ၾကီးေတြရဲ႔ ေအာင္ၿမင္မႈေနာက္ကြယ္မွာ လ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္တစ္ခုရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ “ပညာ” ပါပဲ။ နတ္ေမာက္သား ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္း၊ ပန္းတေနာ္သား ဦးသန္႔၊ ဖ်ာပံုသား ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ သူတို႔ေတြဟာ ခုနကလို ေတာၿမိဳ႔ေတြမွာ ေမြးဖြါးၾကီးၿပင္းလာရတာ ဆိုေပမဲ့ သူတို႔ေဘးမွာ စာအုပ္ေတြ ရွိတယ္၊ ပညာကို လိုလားတဲ့ အသိုင္းအ၀ုိင္း ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတစ္ေယာက္ ေအာင္ၿမင္ဖို႔ ဘာမွမရွိဘူးဆုိေတာင္ အနည္းဆံုး စာအုပ္ေတြေတာ့ ရွိဖို႔လုိတယ္၊ စာဖတ္ၿခင္းကို အားေပးတဲ့၊ အားလည္းအားေပးႏုိင္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္း ရွိဖို႔လုိတယ္။ အဲဒါဆုိရင္ ေခတ္မီနည္းပညာေတြ မရွိေတာင္မွ အဲဒီစာအုပ္ေတြကတစ္ဆင့္ သူ႔ဟာသူ အေရာက္သြားလိမ့္မယ္၊ ေငြေၾကးၾကြယ္၀မႈေတြဆီကိုလည္း အဲဒီပညာကတစ္ဆင့္ပဲ အေရာက္သြားလို႔ ရႏုိင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ တုိင္းၿပည္တိုးတက္ဖို႔ အနည္းဆံုး စာအုပ္ေတြေတာ့ ၿပည္႕ၿပည္႕စံုစံု လံုလံုေလာက္ေလာက္ ရွိရလိမ့္မယ္။
ခုေခတ္ကို Globalization Age လို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဆိုလုိတာက ကမာၻၾကီးက ရြာၾကီးသဖြယ္ ၿဖစ္လာၿပီ၊ အရင္လို ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းပဲ ၿပိဳင္ေနလို႔ မရေတာ့ဘူး၊ တစ္ကမာၻလံုးနဲ႔ ၿပိဳင္ရေတာ့မယ္။ ခု ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆရာ၀န္ေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံၿခားထြက္ၾကမဲ့သူေတြ ရွိတယ္၊ ဒီမွာပဲ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ ခုခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံၿခား အကူအညီေတြ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ၀င္လာၾကၿပီ၊ သူတို႔နဲ႔အတူ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈေတြပါ ၀င္လာၾကေတာ့မယ္။ အဲဒီအခါ ဒီဆရာ၀န္ကေတာ့ ၿမန္မာမို႔လို႔ ဒီေရာဂါကို မသိလည္း မကုတတ္လည္း ကိစၥမရွိဘူး၊ သူေၾကာင့္ လူနာေသသြားလည္း ခြင့္လႊတ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ၿမန္မာပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ကိုရီးယားပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ အေမရိကန္ပဲၿဖစ္ၿဖစ္ အားလံုးဟာ အတူတူပဲ၊ အားလံုးဟာ ၿပင္ညီကြင္းေပၚမွာပဲ စံႏႈန္းတစ္ခုတည္းနဲ႔ ၿပိဳင္ၾကဆိုင္ၾကရမွာပဲ၊ ဘယ္သူ႔ ဘယ္သူကိုမွ အေက်ာေပးတယ္ ဆုိတာမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြဟာ ေရခံေၿမခံေကာင္းမွာ ေပါက္ဖြါးရွင္သန္ခဲ့ရသူေတြ မဟုတ္ေတာ့ ၿပိဳင္ပြဲမ၀င္ခင္ကတည္းက သူမ်ားေနာက္ ေရာက္ႏွင့္ေနၿပီဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သေဘာေပါက္ထားရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြ ဘာလုပ္ၾကရမလဲ။
ဆရာမ ဂ်ဴး ကေတာ့ သူ႔ရဲ႔ ေစာင့္ေနမယ္လုိ႔ မေၿပာလုိက္ဘူး ၀တၳဳမွာ ေရးဖူးတယ္..
“လူငယ္ေတြမွာ ၾကြယ္၀တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခု လိုအပ္တယ္၊ Rich environment လို႔ ေခၚတာေပါ့၊ ဘ၀ေအာင္ၿမင္မႈအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ အရာေတြေပါ့၊ စာအုပ္ေတြ လိုမယ္၊ ေခတ္ကိုအမီလိုက္ဖို႔ သင့္တင့္တဲ့ နည္းပညာေတြ လိုမယ္၊ ပညာကို ကုိယ့္ကို လက္ဆင့္ကမ္းႏိုင္မယ့္ လူေတြလိုမယ္။ အဲဒီပတ္၀န္းက်င္ဆုိတာက တခ်ိဳ႔အတြက္ အလိုအေလ်ာက္ ရွိေနၿပီး တခ်ိဳ႔အတြက္ေတာ့ ကိုယ္တုိင္အားထုတ္ဖန္တီးမွ ရတယ္။ ပညာက ကိုယ့္အနားကို မလာရင္ ကိုယ္က ပညာဆီ သြားရမွာပဲ။”
ဟုတ္တယ္၊ လုပ္ရမွာကေတာ့ ပညာက ကုိယ့္ဆီမလာရင္ ကိုယ္က ပညာဆီ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ သြားၾကရမွာပဲ၊ ဒါပဲ၊ ဒီ့အၿပင္ တၿခားနည္းလမ္း မရွိဘူး။
ကမာၻေက်ာ္သူေဌးၾကီး ဘီလ္ဂိတ္ကလည္း ကမာၻေက်ာ္စကားတစ္ခြန္းကို ေၿပာဖူးတယ္..
“ေမြးဖြါးလာတဲ့ အခိ်န္မွာ ဆင္းရဲေနတာဟာ မင္းအၿပစ္ မဟုတ္ဘူး၊ ေသဆံုးေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ ဆင္းရဲေနရင္ေတာ့ အဲဒါ မင္းအၿပစ္ပဲ” တဲ့။
သိပ္ေကာင္းတဲ့ စကားေလးပါ၊ သူ႔စကားေလးနဲ႔ ဆရာေဇာ္ဂ်ီရဲ႔ သင္ေသသြားေသာ္ ကဗ်ာေလးကို ခ်ိတ္ဆက္ၾကည္႕မိတယ္
ဆင္းရဲတဲ့တုိင္းၿပည္၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတဲ့တိုင္းၿပည္မွာ လူလာၿဖစ္ရတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြရဲ႔ အၿပစ္လား၊ မဟုတ္ပါဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အၿပစ္ လံုး၀မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီအတြက္လည္း သိမ္ငယ္စရာ မရွိသလို ရွက္ေန၊ အားငယ္ေနစရာလည္း မလိုဘူး။ အဓိက က ကုိယ့္အေၿခအေန ကိုယ္သိၿပီး ေကာင္းေကာင္းလက္ခံႏုိင္ဖုိ႔ပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ ေသဆံုးသြားတဲ့အခါ ခုလုိပဲ ဆင္းရဲတဲ့တုိင္းၿပည္၊ LDC စာရင္း၀င္ တုိင္းၿပည္၊ ပညာတတ္ရွားပါးတဲ့ တုိင္းၿပည္မ်ိဳးကိုပဲ ဆက္လက္ခ်န္ထားခဲ့ၾကဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႔ အၿပစ္ၿဖစ္သြားၿပီ္၊ သိပ္လည္း ရွက္စရာေကာင္းသြားၿပီ။ ဘယ္သူကမွ မတင္တဲ့ အဲဒီအၿပစ္၊ ဘယ္သူကမွ အေရးမယူ ေထာင္မခ်တဲ့ အဲဒီအၿပစ္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔လူငယ္ေတြအားလံုး ေရွာင္လႊဲႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာလမ္းကေတာ့ ပညာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူငယ္ေတြ ပညာဆီ အေရာက္သြားၾကရပါမယ္။