က ေလးေတြ ျငိမ္ျငိမ္ မ ေနႏိုင္ၾကတာ ဘာေၾကာင့္လဲ

ရုပ္သံ ဇာတ္လမ္းတြဲကို အရမ္း စိတ္၀င္ စားေန တုန္း ေဘးက ေန လွဳပ္ ရြ လွဳပ္ ရြ လုပ္ေနတဲ့ က ေလး ကို စိတ္တိုဖူး ပါသလား။ ညအတူ အိပ္ ရင္ တဘုန္း ဘုန္း ကန္တတ္တဲ့ သား ငယ္ေလးေၾကာင့္ ႏွစ္ဦး ၾကားမွာ ေခါင္းအံုးေတြ ခံထားရ ပါသလား။ က ေလးေတြ ေဆာ့လြန္းလို ့ဆိုျပီး မ ေျပာေကာင္း မဆိုေကာင္း ရိုက္ႏွက္တာမ်ိဳး လုပ္ဖူးပါသလား။
တစ္ခ်ိဳ ့မိဘ ေတြက က ေလးေဆာ့လြန္းလို ့ စိတ္ညစ္ၾကပါတယ္။ Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) လို ့ေခၚတဲ့ လွဳပ္ ရွားလြန္းျပီး အာရံုမစိုက္ႏိုင္ တဲ့ ေရာဂါ ဒါမွ မဟုတ္ Attention Deficit Disorder (ADD) လို ့ေခၚတဲ့ အာရံုစူးစိုက္ႏိုင္ စြမ္း ကင္းမဲ့တဲ့ ေရာဂါ ရ ေနျပီလားလို ့လည္း အခ်ိဳ ့မိဘမ်ား အစိုးရိမ္ ပိုတတ္ၾကပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀-စုႏွစ္အတြင္းမွာ ကမၻာတ၀န္းက
အ ေဆာ့သန္တဲ့ က ေလးေတြခမ်ာ မဟုတ္ပါဘဲနဲ ့ ADHD, ADD အစရွိတဲ့ ေရာဂါအမည္ေတြ အတပ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အာရံုစူးစိုက္ဖို ့အ ေရး စိန္ေခၚမႈေတြၾကံဳရျပီး အသက္အရြယ္နဲ ့ မလိုက္ေအာင္ စိတ္ကူးတည့္ရာ ေလွ်ာက္လုပ္ တတ္တယ္ဆိုရင္ ADHD လို ့ေျပာလို ့ ရႏိုင္ တဲ့ လကၡဏာေတြျဖစ္ ေပမယ့္ နားလည္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ဆရာ၀န္က စစ္ေဆးျပီးမွ အတည္ျပဳလု္ိ ့ ရတာပါ။ စာသင္ ခန္းထဲမွာ ျငိမ္ျငိမ္မထိုင္ ႏိုင္ ရံု၊ စာကို စိတ္မ၀င္ စားရံုနဲ ့ေတာ့ ADD, ADHD ဆိုျပီး ရက္ ရက္စက္စက္ ေရာဂါအမည္ မတပ္သင့္ပါဘူးလို ့ ကေလးစိတ္ပညာရွင္ နဲ ့ စိတ္က်န္းမာေရး ဆရာ၀န္ ေဒါက္တာ ဇီရက္မာကာ က ေျပာပါတယ္။
တစ္ကယ္ေတာ့ အသက္ (၇) ႏွစ္ေအာက္ က ေလးအမ်ားစုဟာ ငယ ္ရြယ္စဥ္ က ေလးဘ၀ရဲ ့ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ ့ျဖိဳးမႈ ျဖစ္စဥ္အရကို ျငိမ္ျငိမ္ မ ေန ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ က ေလးေတြမွာ ဆဲလ္အသစ္ျဖစ္ပြား မႈႏႈန္းက ဆဲလ္အ ေဟာင္း ေသဆံုးမႈနႈန္းထက္ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဆဲလ္အသစ္ေတြ က ျဖစ္၊ျဖစ္၊ျဖစ္၊ျဖစ္၊ျဖစ္နဲ ့ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆဲလ္ေသဆံုးမႈ က ‘ပ်က္’ ဆိုျပီး တစ္ခ်က္ေလာက္ပဲ ပ်က္တာပါ။ ဒီမွာတင္ ပရိုတိန္းကူးပြားမႈျဖစ္စဥ္က ျမန္လြန္းတဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚ လာတဲ့ ကယ္လိုရီေတြကို ခႏၶာကို္ယ္က ျဖဳန္းေပးဖို ့ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဒီေတာ့ မျဖစ္ မ ေနကို လွဳပ္ ရ ေတာ့တာပါပဲ။ ဘယ္လိုပဲ လက္ပိုက္ခိုင္းထားထား၊ အဲဒီ က ေလးဟာ လွဳပ္ေနမွာပါ။ စာအုပ္၊ သင္ ပုန္း အစရွိတာေတြကို အၾကာၾကီး ၾကည့္မေနႏိုင ္ပါဘူး။ ရုပ္ပံုတစ္ခုကိုျမင ္လိုက္ ရင္ သူ ့စိတ္ကူးေလးက ဆက္စပ္ေတြးမိ တာေလးေတြကို ပံုေဖာ္ၾကည့္ ျပီး ေအာ္ရယ္ခ်င္ ရင္ ရယ္ေနမယ္၊ တစ္ခုခုေျပာခ်င္ ရင္ ေျပာေနမယ္၊ ဒါ သဘာ၀ပါ။
ဒီလို က ေလးေတြအတြက္ အသံုး ျပဳေနတဲ့ သင္ၾကားမႈစနစ္ဟာ က ေလးေတြရဲ ့ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ ့ျဖိဳးမႈျဖစ္စဥ္ကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ ခ်ိန္ညွိမထားဘူးဆို ရင္ က ေလးေတြရဲ ့ အမူအက်င့္နဲ ့၀ိေရာဓိျဖစ္သြားမွာပါ။ မွားယြင္းတဲ့ သင္ၾကားမႈ စနစ္ေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ့ က ေလးကို ADD, ADHD ဆုိျပီး ေရာဂါ နာမည္ အတပ္မွားျပန္ေလ ေတာ့ က ေလးမွာသူနဲ ့ဘာမွမဆိုင္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြ ေသာက္ ရမယ္၊ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ခံစားရပါမယ္ လို ့ က ေလးစိတ္ပညာရွင္ ေဒါက္တာရစ္ခ်တ္ေဟာက္စ္ က ေျပာပါတယ္။
က ေလးေတြ အာရံုမစိုက္ႏိုင ္ရတဲ့ အ ေၾကာင္းရင္း တစ္ခုပဲ ရွိပါတယ္။ သူတိုိ ့လွဳပ္ ရွားသင့္သ ေလာက္ လွဳပ ္ရွားခြင့္ မရၾကလို ့ပါ။ ပညာေရး လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျမင့္မားလာတာနဲ ့အမွ် ကစားဆင္းခ်ိန္ေတြကို ေလ်ာ့ ပစ္ၾကပါတယ္။ လမ္းေပၚကစားရင္ အႏၱရာယ ္ျဖစ္မွာစိုးလို ့ မိဘ ေတြကလည္း က ေလးေတြကို ျခံ၀ိုင္းက်ဥ္းထဲ မွာပဲ ေဆာ့ကစားေစ ပါတယ္။ အခ်ိန္အျမဲလုေနရတဲ့ မိဘ ေတြအဖို ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလိမ္ေနတဲ့ အခ်က္တစ္ခု က ေတာ့ ကေလးေတြကို ကြန္ပ်ဴတာ၊ ဗီဒီယိုဂိမ္းေတြ ကစားတာကို တားျမစ္ေပမယ့္ iPad ကိုေတာ့ ေပး ထားတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ iPad ေပၚက ဂိမ္းေတြကစားရင္း ျငိမ္ေနတဲ့ က ေလးေၾကာင့္ မိဘက အလုပ္ပိုလုပ္လို ့ရတယ္ဆိုေပမယ့္ က ေလး ကိုယ္၌မွာေတာ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ အမ်ားၾကီး ခံစားရမွာပါ။
တစ္ကယ္ေတာ့ က ေလးေတြဟာ သဘာ၀ေလာကထဲမွ လြတ္လပ္ေပါ့ပါးစြာ ေဆာ့ကစားခြင့္ရဖို ့ အ ေရးၾကီး ပါတယ္လို ့ က ေလးအထူးကုဆရာ၀န္ၾကီး အိန္ဂ်လာဟန္စကြန္း က ေျပာပါတယ္။
တစ္ေန ့တာ လုပ္စရာကိုင္ စရာ ျပည့္ၾကပ္ေနတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္ၾကီးမွာ က ေလးေတြကို ေက်ာင္းစာသင ္ခန္း ထဲ ပို ့ထား လိုက္တာကလြဲျပီး မိဘ ေတြ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မလုပ္ေပးႏိုင္ၾကပါဘူး။ ငယ ္ရြယ္စဥ္ က ေလး ဘ၀မွာ သဘာ၀ ေလာကၾကီးထဲက ေန ေလ့လာသင္ယူစရာေတြ အမ်ားၾကီးလုပ္ဖို ့လိုတဲ့ က ေလးေတြဟာ သဘာ၀ေလာကၾကီးနဲ ့ ထိေတြ ့မႈ နည္းသည္ထက္နည္းလာျပီး လြတ္လပ္စြာ စိတ္ကူးယဥ္ ေတြးေတာ ခြင့္ေတြကိုလည္း ဆံုးရွံဳးလာရပါတယ္။
ကြန္ပ်ဴတာ၊ iPad နဲ ့ ဆဲလ္ဖုန္းေတြဟာ သဘာ၀ေလာကၾကီးကို ဘယ္နည္းနဲ ့မွ အစားမထိုးႏိုင ္ပါဘူး။ အဲဒီ အီလက္ ထရြန္းနစ္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြရဲ ့ ဘက္ထရီ အားကုန္ခမ္းလာသလို ကေလးေတြရဲ ့ စူးစမ္းေလ့လာ လိုအားလည္း ယုတ္ေလ်ာ့လာပါတယ္။ က ေလးေတြကို သဘာ၀ေလာကၾကီးထဲ လြတ္လပ္စြာ ေဆာ့ကစား ခြင့္မ ေပးတာနဲ ့ကို အဲဒီ က ေလး လူညႊန္ ့တံုးေအာင္ လုပ္ေပးသလိုျဖစ္ေနပါျပီ။
ဒီလို က ေလးေတြကို စာသင ္ခန္း၊ စာဖတ္ခန္း၊ တီဗီခန္း၊ မွန္လံုပိတ္ အဲယားကြန္း တပ္ထားတဲ့အခန္း ေတြထဲ မွာပဲ ထားမယ္ဆိုရင္ သူ ့ဆဲလ္အသစ္ေတြျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ မျငိမ္မသက္ျဖစ္လာတဲ့ ပရိုတိန္းနဲ ့ ကယ္လိုရီေတြကို ျဖဳန္းပစ္ဖုိ ့ အဲဒီ က ေလးဟာ အျပည့္အ၀ လွဳပ ္ရွား ခြင့္မရတဲ့အတြက္ အျမဲတ ေစ တလွဳပ္လွဳပ္ တရြရြ ျဖစ္ေနတာပါ။
က ေလးကို စာေတာ္ေအာင္ သင္ေပးေစခ်င္ တဲ့ မိဘနဲ ့ က ေလးကို စာတတ္ေအာင္ သင္ေပးေစခ်င္ တဲ့ မိဘထဲမွာ စာဖတ္သူဟာ ဘယ္မိဘမ်ိဳးလဲဆိိုတာ ကၽြန္ေတာ္မသိပါဘူး။ ေသခ်ာတာက ေတာ့ စာေရး၊ စာဖတ္၊သခၤ်ာတြက ္ရာမွာ အမွတ္အျပည့္ရ ေစ အံုးေတာ့ အဲဒီကေလးဟာ က ေလးတစ္ေယာက္လို ရွင ္သန္ဖုိ ့ လိုပါေသးတယ္။
ဘာသာတိုင္းမွာ ေအာင္ မွတ္ထက္ နဲနဲပဲပိုတယ္ ထားအံုးေတာ့ က ေလးပီပီ လြတ္လပ္ေပါ့ပါးစြာ ကစားခြင့္ ရ ေနတဲ့အတြက္ ဘ၀ကို နဖူး ေတြ ့ဒူးေတြ ့ ရင္္ဆိုင္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ အမွတ္ ၁၀၀ ျပည့္ဖို ့အ ေရး ဖိအား အျမဲ အ ေပးခံခဲ့ရတဲ့ က ေလးေတြဟာ အလုပ္ ျပီးေျမာက္ဖို ့ကိုပဲ ၾကိဳးစားျပီး စီမံခန္ ့ခြဲမႈပိုင္းမွာ အားနဲ သူေတြ ျဖစ္ လာၾကတဲ့အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ မႈ ပိုင္းဆိုင္ ရာ ရာထူးေတြကို မရၾကပါဘူး။ စာေမးပြဲေအာင္ျပီး အျခား က႑ေတြမွာလည္း တက္ၾကြလွဳပ ္ရွားခဲ့တဲ့ က ေလးေတြဟာ ၾကီးလာတဲ့အခါမွာလည္း အလုပ္တစ္ခု ကို ေအာင္ျမင္ျပီးစီးေအာင္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုနဲ ့ ခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ၾကတဲ့အတြက္ ထိပ္တန္း မန္ေနဂ်ာေတြ ျဖစ္လာ ၾကပါတယ္။
ဒီေတာ့ ‘က ေလးေတြ ဘာျဖစ္လို ့ ျငိမ္ျငိမ္မေနႏိုင္ၾကတာလဲ’ လို ့ စာဖတ္သူေမးမယ္ဆိုရင္ ‘ဘာျဖစ္လို ့’ ဆိုတာကို ျဖဳတ္လိုက္ျပီး ‘က ေလးေတြ ျငိမ္ျငိမ္ မ ေနႏိုင္ၾကပါဘူး’ လို ့ပဲ ျပန္ေျဖရမွာပါ။ ကေလးတစ္ေယာက္ ဟာ လွဳပ္ ရြ လွဳပ္ ရြ လုပ္ေနျပီဆိုရင္ သူဟာ ကစားသင့္သ ေလာက္၊ လွဳပ္ ရွားသင့္သ ေလာက္ လွဳပ ္ရွား၊ ကစားခြင့္ မရဘူးဆိုတာကို ေဖာ္ ျပ ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
က ေလးတစ္ေယာက္ ျငိမ္သြားျပီဆိုရင ္ကို စိတ္ပူရတာပါ။ သူ ့ဇီ၀ျဖစ္စဥ္မွာ အ ေနွာက္အယွက္ ေတြ ရွိေနျပီလား၊ ေနမ်ား မ ေကာင္းတာလား အစရွိသည္ျဖင့္ ေတြးပူရ ေတာ့မွာပါ။
က ေလးေတြဟာ တစ္ေန ့တာ ႏိုးၾကားခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းမွာ အ ေနအၾကာဆံုးပါပဲ။ ညအိပ္ခ်ိန္ကို နုတ္ျပီး တြက္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းမွာ အမ်ားဆံုး ေနၾကတာပါ။
ဒါဆိုရင္ ေက်ာင္းေတြ က ေန ဒီ က ေလး ေတြကို ကိုင္ တြယ္ပံုမွန္ကန္ေနဖို ့ သိပ္အ ေရးၾကီးပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ပိုလ်ံကယ္လိုရီေတြကို ျဖဳန္းပစ္ဖုိ ့ လံုေလာက္တဲ့ ေဆာ့ကစားခ်ိန္ ရမွ စာသင္ ခန္းထဲမွာ သြက္လက္ျမဴးၾကြစြာနဲ ့ စာသင္ယူႏိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
သဘာ၀ေျမ ကြက္လပ္ေတြကို တစ္ေနရာမခ်န္ အ ေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ဒီဖက္ေခတ္ၾကီး မွာ က ေလး ေတြအတြက္ သဘာ၀ကစားကြင္းေတြကို ေက်ာင္းေတြမွာပဲ ေမွ်ာ္လင့္ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကြန္ကရစ္ အျပည့္ခင္းထားတဲ့ ကစားကြင္းေတြဟာ အျမင ္အားျဖင့္ ေခတ္မွီသန္ ့ရွင္းေန ေပမယ့္ က ေလးေတြရဲ ့ သဘာ၀နဲ ့ထိေတြ ့ခြင့္ကိုေတာ့ လုယူလိုက္သလိုပါပဲလို ့ ေလ့လာေရးသား တင္ျပအပ္ပါ တယ္။